PIRINIOTAN DANTZAN / MUTILDANTZA EGUNA ARIZKUNEN
Pirinio mendebaldeko bi isurialdeetan dantza-sistema zahar bat bizirik mantentzen da. Bere oinarri koreografikoa eta dantzaren estruktura, akabailarik gabeko lerro teoriko batek mugatzen du, eredu gisa zirkulua duena.
Sistema hau osatzen duten dantzak Ddantza jauziak edo Jauziak izenarekin
ezagutzen dira Euskal Herriko iparraldean eta Luzaiden, nahiz eta dantza
hauetako baten izenak ere, Mutxikoak,
balio generikoa hartu duen. Biarnon aldiz Saut
izenez dira ezagunak, eta Baztanen Mutil
Dantza izena hartzen dute.
Piriniotan Dantzan egunak espazio bat ematen digu, denbora bat, jostatzeko eta parte hartzeko jardunaldi bat, eta baita ikuskizun bat ere. Bainan haratago jo nahi dugu. Funtsezkoa da komunitate piriniarrek landutako dantzakera estiloen ezagutza, ikerketa eta hedapena, eta honekin batera, komunitate hauen eta dantza maite dutenen kontzientzian eragitea, transmisioa gauzatzea.
Piriniotan Dantzan egunak espazio bat ematen digu, denbora bat, jostatzeko eta parte hartzeko jardunaldi bat, eta baita ikuskizun bat ere. Bainan haratago jo nahi dugu. Funtsezkoa da komunitate piriniarrek landutako dantzakera estiloen ezagutza, ikerketa eta hedapena, eta honekin batera, komunitate hauen eta dantza maite dutenen kontzientzian eragitea, transmisioa gauzatzea.
Dantza berreginak plazaratzeko apustua ere
eginen dugu jardunaldi hontan. Tradizioen ikerketa eta analisi konparatuaren
emaitza dira, eta aireak herri-oroimenetik desagertu izanik ere transkripzio
musikaletan bildu zirenetik edaten du. Baztandarrak Dantza Eskolako ikasleek dantza
berregin hauetako batzuk erakutsiko dituzte.
Piriniotan Dantzan – Mutildantza Eguna
2019-ren antolatzailea Jo ala Jo Kultur Taldea da, eta Nafarroako Dantzarien
Biltzarra eta Euskal Dantzarien Biltzarra laguntzaile izan ditu antolakuntza
hontan. Diruz babestu du proiektua Nafarroako Gobernuak, eta laguntzaile izan
dira ere Baztango Udala eta Arizkungo Herria.
En ambas vertientes del occidente pirenaico
se mantiene un sistema de danza antiguo cuyo principio coreográfico, estructura
de la danza, está limitada a una línea teórica continua, sin fin, que toma como
modelo el círculo.
Las danzas que integran este sistema son conocidas con
el nombre genérico de Ddantza Jauziak o
Jauziak en el pais vasco norpirinaico y en Luzaide, aunque también
la denominación de una de ellas, Mutxikoak,
ha tomado valor de género. Bajo la denominación de Sauts se conocen en Biarno y en el valle de Baztan se les denomina Mutil Dantzak.Piriniotan Dantzan ofrece un espacio, un tiempo, una jornada lúdica participativa y también un espectáculo, aunque no pensado únicamente para el espectador como producto de consumo lúdico. Vamos más allá. El conocimiento, estudio y difusión de los diversos estilos de danza (dantzakerak) elaborados por las comunidades pirenaicas y la toma de conciencia por parte de los amantes de la danza y por las propias comunidades de dichos estilos, y su transmisión, nos resulta fundamental.
En esta jornada además de las danzas y
estilos tradicionales se hace una apuesta por la puesta en escena de danzas
restauradas, fruto de la investigación y a partir del análisis comparado de las
diversas tradiciones y otras, cuyos aires desaparecidos de la memoria popular,
quedaron recogidos en diversas transcripción musicales. Los alumnos de Baztandarrak
Dantza Eskola mostraran algunas de ellas.